در این مقاله می خواهیم در مورد نقش وکیل کیفری در پرونده های کلاهبرداری بحث کنیم.

کلاهبرداری از جمله کارهایی می باشد که از نظر قانون جرم محسوب شده و در صورتی که فردی مرتکب آن شود به آسانی می توان علیه وی شکایت کرده و وی را مجازات کرد. قبل از صحبت در مورد نقش وکیل برای جرم کلاهبرداری بهتر است در مورد کلاهبرداری و قوانین برخورد با آن بیشتر بدانید.

جرم کلاهبرداری همانند بسیاری از جرائم در قانون کیفری ایران از جمله جرائم غیر قابل گذشت به شمار می آید و گذشت شاکی تاثیر چندانی بر مجازات نخواهد داشت. وفق تبصره ۱ ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری دادگاه نمی تواند مجازات حبس کلاهبردار را به کمتر از یک سال حبس تقلیل دهد. قانونگذار با قید این تبصره حدود اختیار دادرس را در خصوص تخفیف مجازات تعیین نموده است.

تعریف کلاهبرداری

جرم کلاهبرداری از جرایم علیه اموال و مالکیت است که بدون رضایت صاحب مال، کلاهبردار به گونه ای کاملا متقلبانه مال دیگری را می رباید.

در واقع کلاهبرداری به کارهایی گفته می شود که بر اساس فریب و دروغ پایه گذاری شده اند و البته در فریب کاری فاکتوری به نام مانور متقلبانه نیز وجود دارد زیرا در غیر این صورت هر فریبی را کلاهبرداری نمی نامند.

در بیان ساده زمانی مطرح می شود که شخصی (کلاهبردار) با  فریب دادن شخصی دیگر  ( مال باخته) وی را متقاعد می نماید که مال خود را در اختیار او قرار دهد. این رابطه به ظاهر ساده امروزه ممکن است با روش‌های پیشرفته ای انجام شده و منجر به طرح پرونده های پیچیده کلاهبرداری شود.چرا که با پیشرفت تکنولوژی، تنوع انجام جرم کلاهبرداری نیز بیشتر می‌شود و نیاز به حضور وکیل متخصص کلاهبرداری در پرونده های کلاهبرداری بیشتر از همیشه احساس می شود.

زمان تحقق جرم کلاهبرداری

از جرایم علیه اموال و مالکیت است و عموما با توجه به متن قانون، توسل با سوء نیت و عملیات متقلبانه، کلاهبردار برای بردن مال دیگری تلاش می کند لذا به موجب رای وحدت رویه شماره ۵۲مورخ ۶۳/۱۱/۱هیات عمومی دیوان عالی کشور جرم کلاهبرداری را جرم غیر قابل گذشت عنوان نمود و با گذشت شاکی خصوصی تعقیب متهم یا اجرای مجازات او متوقف نمی شود.

مجازات کلاهبرداری

مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات به طور خلاصه می توان مجازات کلاهبرداری را اینگونه بیان کرد:

• کلاهبرداری ساده: حبس از یک تا هفت سال، جزای نقدی معادل مالی که کلاهبردار غصب کرده است.
• کلاهبرداری مشدد: حبس از ۲ تا ۱۰ سال، پرداخت جزای نقدی معادل مالی کلاهبردار غصب کرده و انفصال دائم از خدمات دولتی.

لازم به ذکر است چنانچه شخص مرتکب بر خلاف واقع عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمانها و موسسات دولتی وابسته به دولت یا شرکتهای دولتی ونهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه گانه وهمچنین نیروهای مسلح و نهادهای مامور به خدمات عمومی را اتخاذ کرده و یا این که جرم با استفاده از تبلغ عامه از طریق وسایل ارتباط جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه، یا نطق در مجامع عمومی و یا اینکه درآگهی الفاظ فریب دهنده خود را اعلام داشته و جرم محقق شده باشد، مجازات مجرم تشدید می شود.

آیا مجازات کلاهبرداری قابل تخفیف است؟

در مورد تخفیف فقط دادگاه می تواند مجازات او را تا یکسال تخفیف دهد ولی نمی تواند مجازات او را معلق کند زیرا کلاهبرداری از جرایم غیر قابل تعلیق است. در مورد این که اگر شخصی فقط، شروع به کلاهبرداری نموده، و دستگیر شده است، مجازاتش حداقل مجازات کلاهبرداری است.

نقش وکیل کیفری در پرونده کلاهبرداری

از جمله بهترین فردی که می تواند به درستی تشخیص بدهد که کار انجام شده کلاهبرداری بوده است و یا فریب وکیل کیفری می باشد.وکیل کیفری آداب نگارش متون حقوقی و لوایح کیفری را می داند و اینکه او کاملا به شیوه ی استناد دلایل و مستندات به قاضی، جهت احقاق حق موکلش آگاه است.

وکیل کلاهبرداری می تواند راه پیگیری پرونده را به درستی  نشان داده و اقدامات مناسب را  انجام دهد. سپردن پرونده به وکیل کلاهبرداری باعث می شود تا اثبات جرم کلاهبرداری راحت‌تر و ظرف مدت کمتری صورت پذیرد و در نتیجه احتمال رسیدن مالباخته به مال از دست رفته بیشتر شود.

کلاهبرداری دارای حوزه های بسیار گسترده و وسیعی می باشد و همین موارد موجب می شود تا افراد به راحتی نتوانند کلاهبرداری را تشخیص بدهند.به طور معمول وکیل کیفری دارای تخصص و تجربه ی بالایی در زمینه ی جرم شناسی بوده و می تواند به آسانی جرایم مختلفی چون کلاهبرداری را تشخیص بدهد.و به همین خاطر یک وکیل متخصص در زمینه ی امور کیفری می تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی پرونده های شما بگذارد.

به عنوان مثال تبانی افراد برای تصاحب مال غیر کلاهبرداری محسوب شده و برای مجرمین مجازات در پی دارد.

وکیل کلاهبرداری شما را با شیوه های نوین کلاهبرداری آشنا می کند. فریب و حقه بازی از اجزای اصلی کلاهبرداری است. کلاهبرداری اما در قانون به عنوان تحصیل یا بردن وجه یا مال دیگری با توسل به هر نوع وسایل متقلبانه تعریف شده است.  آنچه در عمل کلاهبرداری همواره مشاهده می شود استفاده از فریب برای بردن مال  و آسیب زدن به دارایی های دیگری است.

این نکته لازم به یادآوری است که برای آنکه جرم کلاهبرداری محقق شود  توسل به فریب و تقلب برای فریب مالباخته ضروری است و به بیان دیگر کلاهبردار باید مرتکب مانوری متقلبانه شود. در ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب سال ۱۳۶۷ و دو تبصره آن در خصوص مصادیق جرم کلاهبرداری آمده است که کلاهبرداری به انتقال غیر از طریق توسل به انواع وسایل متقلبانه است که همراه با مسئولیت باشد. بنابراین همانطور که گفته شد فریب و توسل به وسایل متقلبانه جزیی از کلاهبرداری و تعریف آن می باشد.

وکیل کلاهبرداری علاوه بر داشتن دانش کیفری و تجربه کافی در پرونده های کلاهبرداری، مطالعات خود را در این راستا قرار داده، آرای قضات مختلف را در این زمینه بررسی کرده و سابقه داشتن پرونده های کلاهبرداری در دادسراها و دادگاه‌های مختلف دارد.

این تجربه و تخصص به وکیل کلاهبرداری کمک می‌کند که پرونده کلاهبرداری را در اسرع وقت و در کمترین زمان به نتیجه برساند و نمایندگی تمام و کمال خود را به گونه ای در این پرونده انجام دهد که به حضور موکل در هیچ مرحله ای نیاز نباشد. علاوه بر این، امروزه روشهای انجام کلاهبرداری آنقدر پیشرفته و حرفه ای شده است که لازم است وکیلی که این پرونده را به عهده می‌گیرد، دانش تکنولوژی خود را به‌روز نموده باشد. مخصوصاً در پرونده های کلاهبرداری اینترنتی علاوه بر دانش حقوقی و کیفری، یک وکیل کیفری باید دانش علمی اینترنتی نیز داشته باشد و بتواند کلاهبرداری اینترنتی مانند فیشینگ را نیز آنالیز نموده، تشخیص دهد و از موکل خود دفاع نماید.

شرایط مقید بودن جرم کلاهبرداری

یکی از کارهایی که وکیل کیفری در پرونده های مربوط به کلاهبرداری باید انجام بدهد، این است که مقید بودن جرم کلاه برداری را تشخیص بدهد. زیرا ممکن است جرایم دیگری اتفاق افتاده و افراد مختلف گمان بر کلاهبرداری داشته باشند. اما نمی توان هر نوع فریبکاری و نیرنگ را کلاهبرداری دانست. بدین ترتیب نیاز است تا توسط فردی آگاه این مسائل مورد بررسی قرار بگیرند تا بتوان در طرح شکایت موفق تر عمل کرد. زیرا ابتدا باید نوع جرم مشخص شده و سپس طبق جرم انجام شده، شکایت نامه تنظیم و تحویل مراجع قانونی داده شود.

اولین شرط لازم برای مقید بودن جرم کلاهبرداری، وارد شدن ضرر مالی به قربانی می باشد. قربانی کسی است که توسط فرد کلاهبردار فریب خورده باشد. بدین ترتیب وکیل کیفری ابتدا باید بررسی کند که آیا قربانی پول و یا اموالی را از دست داده یا خیر. دومین شرط لازم برای مقید بودن جرم کلاهبرداری، نفع بردن مالی فرد کلاهبردار و یا شخصی که اجیر اوست، می باشد. این موضوع را نیز وکیل امور کیفری باید به خوبی مورد بررسی قرار دهد. معمولا این بررسی ها برای وکیل کیفری بسیار ساده بوده و مشکل خاصی برای احراز چنین جرم هایی وجود ندارد.

چگونگی رسیدگی به پرونده های کلاهبرداری

با وجود حجم زیادی از پرونده‌های کیفری، سیاست‌های دولت‌ها بر جرم زدایی است. به عنوان مثال در پرونده‌ ای که در خصوص بردن مال دیگری است، سیاست بر این است که این پرونده در مراجع کیفری رد شود و به صورت حقوقی و به عنوان پرونده مطالبه وجه مطرح شود.

در این حالت اگر پرونده به صورت حقوقی مطرح شود، از امتیازات پرونده کیفری کلاهبرداری محروم می‌شود و با از دست دادن وصف کیفری، مجرم این پرونده بدون مجازات می ماند و شاید فقط محکوم به پرداخت وجوه شود. در اینجاست که نقش وکیل کیفری که تخصص و تجربه در کلاهبرداری دارد بروز می‌کند. چرا که وی می‌تواند مراجع کیفری را توجیه نموده و آنها را مجاب به قبول پرونده کلاهبرداری و رسیدگی به آن نماید.

وکیل کلاهبرداری حرفه ای با تشخیص عنوان درست، پرونده را از ابتدا در مسیر درست دادرسی قرار می‌دهد و مثلاً با طرح اشتباه پرونده سرقت به جای کلاهبرداری زمان را طولانی نمی کند.

علاوه بر بحث زمان از دست رفته در پرونده ها، مختومه شدن و عدم امکان طرح مجدد این پرونده نیز مطرح است. چرا که در بسیاری از موارد اگر پرونده‌های اشتباه مطرح شود و مختومه شود، امکان طرح مجدد آن وجود ندارد و شاکی پرونده از بسیاری از حقوق خود محروم می‌شود. این در حالی است که می‌توانست از ابتدا پرونده را توسط برترین وکیل کلاهبرداری در تهران  مطرح کند و به نتیجه مطلوب برسد.

شناخت برخی از اعمالی که مصداق کلاهبرداری هستند

معمولا کلاهبرداری دارای حوزه بسیار وسیع و گسترده ای بوده و این موضوع ممکن است باعث شود تا فردی نتواند به خوبی کلاهبرداری را تشخیص دهد.

در ادامه جرم هایی که در حکم کلاهبرداری هستند را به صورت مختصر توضیح می دهیم:

1. انتقال مال غیر:

در این خصوص قانون خاص وجود دارد. در خصوص بحث انتقال مال غیر، قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر مصوب ۱۳۰۸ وجود دارد. دو شرط برای تحقق این جرم وجود دارد: اولا، معامله ای مانند قرارداد خرید و فروش، اجاره، هبه انجام شده باشد. ثانیاً، دو نوع مال در مورد قانون جرم فروش مال غیر مطرح می‌شود. هم مال منقول و غیرمنقول.

۲. تبانی برای بردن مال دیگری:

در این خصوص نیز قانون خاص وجود دارد. قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر توانی می نمایند مصوب ۱۳۷۰. در این جرم دو نفر باید با نیت بردن مال یک شخص دیگر با هم تبانی کنند.

3. معرفی مال دیگری به عنوان مال خود:

در این مورد نیز قانون خاص وجود دارد و در حالتی پیش می‌آید که شخصی که به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت است، مال شخص دیگر را به عنوان مال خود معرفی می کند.

۴. تقاضای ثبت ملک دیگری بر خلاف واقع:

مستند آن در مواد ۱۰۵، ۱۰۶، ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون ثبت اسناد و املاک ذکر شده است.

۵. دریافت گواهی انحصار ورثه بر خلاف واقع.

۶. اخذ مال مازاد بر حق الوکاله به نام دیگری: ماده ۳۴ قانون وکالت.

۷. انتشار اعلامیه پذیره نویسی اوراق بهادار با اطلاعات غیر واقعی: ماده ۲۴۹ لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت.

۸. انتقال اموال موضوع اصل ۴۹ قانون اساسی که در خصوص انتقال اموال ناشی از ربا، غصب، رشوه، اختلاس، سرقت، قمار، اموال ناشی از سوء استفاده از مقاطعه کاری ها و اموال دولتی، موقوفات ، ناشی از فروش زمین های موات و مباحات و ناشی از دایر کردن اماکن فساد است. قانون نحوه اجرای اصل ۴۹ قانون اساسی.

۹. ایجاد موسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی بدون اخذ مجوز لازم از مراجع قانونی:

قانون تعطیل موسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون اخذ مجوز قانونی دایر شده یا می‌شود.

۱۰. تشکیل دفتر یا موسسه ترجمه اسناد بدون رعایت قانون: قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر اسناد رسمی مصوب ۱۳۷۶.

۱۱. فروش بیمه نامه یا تاسیس بدون مجوز نمایندگی بیمه: قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب ۱۳۵۰.

وکیل کلاهبرداری در هر پرونده سه مورد را مورد پیگیری قرار می دهد :

مجازات کیفری

کلاهبرداری از مجازات کیفری برخوردار است که برای آن حبس تعزیری تعیین شده است.این مجازات بیشتر جنبه عمومی دارد و برای حفظ نظم عمومی تعیین می شود.

خسارات مادی

فرد کلاهبردار از طریق روش های متقلبانه مال کسی را از او گرفته است.در حقیقت تحصیل نا مشروع مال مردم باید مورد جبران قرار بگیرد و مالی که دریافت شده است به صاحب آن برگردانده شود.در این زمان است که وکیل کلاهبرداری می تواند دریافت این خسارت را به بهترین نحو انجام دهد.خسارت مادی با توجه به زیانی که شاکی دیده است محاسبه می شود.گاهی این خسارت مشخص و واضح است و نیاز به محاسبه ندارد.اما گاهی زیان به طور دقیق مشخص نیست و باید توسط کارشناسان قوه قضاییه تعیین شود.اگر میزان خسارت اسیب دیده با میزان خسارت تعیین شده برابر نبود، وکیل کلاهبرداری به اعتراض می پردازد و به نمایندگی از شما مانع تضییع حق می شود.

جبران خسارت مدنی

گاهی در نتیجه کلاهبرداری و وارد شدن خسارت مالی، خسارات دیگری برای فرد نیز به وجود می آید.مطابق اصول حقوق مدنی، اگر فردی در نتیجه اعمال عمدی یا غیر عمدی شخصی دچار زیان شود، حق مطالبه خسارت دارد.وکیل کلاهبرداری در این زمان با دقت تمام خسارات مدنی فرد زیان دیده را مورد بررسی قرار می دهد و دریافت آن را از دادگاه مطالبه می کند.برای دریافت خسارات مالی از دادگاه نیاز به اظهارات محکمه پسند و مدارک مستند است که از طریق مشاوره با وکیل کلاهبرداری می تواند مورد انجام قرار بگیرد.