اجرت المثل ایام زناشویی چیست و در چه شرایطی پرداخت می شود؟

در خصوص اجرت المثل توجه به نکات ذیل ضروری است :

الزام به پرداخت اجرت المثل ویژه ی کارهایی است که قانونی و مشروع باشد.
قصد تبرع (برای رضای خدا کارکردن) باید اثبات شود؛ یعنی اگر زوج دلیلی بیاورد یا شواهد و قرائنی باشد که زوجه از ابتدا قصد دریافت اجرت المثل نداشته است، زوجه مستحق دریافت اجرت المثل ایام زناشویی نمیباشد.

دادگاهها بر مبنای رویه تعیین اجرت المثل به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع میشود.

شرایط دریافت اجرت المثل زناشویی یا ایام زوجیت

دریافت اجرت المثل ایام زناشویی نیز منوط بر آن است که عمل زوجه، عرفا دارای اجرت بوده و زوجه، قصد تبرع، یعنی مجانی انجام دادن عمل را نداشته باشد.

تبصره ماده 336 قانون مدنی، که در اصلاحات سال 1385 به این قانون، اضافه شده، در بیان شرایط دریافت اجرت المثل ایام زناشویی، مقرر می دارد: ( چنانچه زوجه، کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار، اجرت المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه، اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می نماید .)

از آنجا که شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت، در تبصره ماده 336 قانون مدنی، مشخص گردیده و دریافت اجرت المثل ایام زناشویی، تنها در این شرایط، امکان پذیر می باشد، در این بخش، به توضیح شرایط تعلق اجرت المثل ایام زوجیت، پرداخته که مطابق موارد زیر می باشند:

کارهایی که زوجه انجام داده، شرعا بر عهده وی نبوده است. مثل اینکه، زن نظافت منزل و امور آشپزی را انجام داده باشد؛ در حالی که به لحاظ قانونی و شرعی، موظف به انجام این کارها نیست. نکته مهم در این خصوص، آن است که زن نمی تواند بابت کارهایی که به لحاظ شرعی و قانونی بر عهده وی است، اجرتی را مطالبه کند؛ مانند تمکین، چرا که تمکین از وظایف زن در برابر شوهرش است .

زن باید این کارها را به دستور زوج انجام داده باشد. منظور از به دستور زوج، در این ماده، آن است که زن، این کارها را به درخواست مرد انجام داده باشد .

زن باید با قصد عدم تبرع، این امور را انجام داده باشد . منظور از عدم تبرع، در این ماده، آن است که زن، قصد انجام دادن رایگان کارها را نداشته باشد. بلکه، نیت واقعی او، آن باشد که این کارها در قبال دریافت مزدی انجام می شوند . بنابراین، در صورتی که خواسته زن، انجام دادن رایگان این امور در منزل باشد، به لحاظ شرعی یا قانونی، حقی در دریافت اجرت ندارد؛ چرا که به خواسته خود در حق شوهرش، تبرع یا احسان کرده است؛ لذا نمی تواند اجرتی بخواهد.

اگر در مورد مطالبه اجرت المثل نیاز به مشاوره یک وکیل خانواده خوب دارید اینجا کلیک کنید.

مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت

در قسمت قبل، شرایط دریافت اجرت المثل ایام زناشویی و شروط تعلق این اجرت المثل را به زن توضیح داده و گفتیم که برخلاف تصور بسیاری از افراد، طلاق دادن زن، از شرایط دریافت اجرت المثل توسط وی نبوده، بلکه زن در طول دوران زندگی مشترک و بدون اینکه، دادخواست طلاق دهد نیز می تواند اجرت المثل خود را مطالبه نماید.

از آنجا که در بیشتر موارد، اختلاف میان زوجین، برای دریافت اجرت المثل ایام زوجیت و تعلق آن به زن، میان خود آنها به نتیجه نمی رسد و زوجه غالبا، مجبور بوده که برای دریافت اجرت المثل ایام زناشویی، به دادگاه مراجعه کرده و اجرت المثل ایام زوجیت را از طریق قضایی، مطالبه نماید، لذا، در این بخش، به توضیح نحوه مطالبه اجرت المثل ایام زناشویی، پرداخته که طبق مراحل زیر می باشد:

در مرحله اول از مراحل نحوه مطالبه و دریافت اجرت المثل ایام زوجیت، زوجه باید برای دریافت اجرت المثل ایام زناشویی، به یکی از دفاتر خدما الکترونیک قضایی، مراجعه کرده و برای ثبت و ارسال دادخواست دریافت اجرت المثل ایام زناشویی، اقدام نماید. البته، ثبت دادخواست، از طریق سامانه ثنا نیز امکان پذیر می باشد.

پس از ارجاع دادخواست دریافت اجرت المثل ایام زوجیت، به شعبه دادگاه خانواده، وقت رسیدگی، تعیین شده و طرفین دعوا، یعنی زوجه و زوج، برای ارائه توضیحات و ادله خود، باید در جلسه یا جلسات دادرسی، حاضر شوند.

در صورت اختلاف زوجین در مبلغ اجرت المثل ایام زناشویی، دادگاه خانواده، با صدور قرار ارجاع امر به کارشناسی، تکلیف تعیین اجرت المثل و مقدار آن را به کارشناسی واگذار می کند که کارشناس، مبلغ آن را با توجه به مسائل مختلفی، تعیین می کند . برخی از ویژگی های زن، از جمله تحصیلات بالا، سبب می شود که اجرت المثل بالاتری برای وی تعیین شود.

در نهایت، پس از صدور حکم بدوی به نفع زوجه و در صورت اعتراض هر یک از طرفین، به این رای و تایید رای در دادگاه تجدیدنظر استان و قطعیت رای، زوجه می تواند برای اجرای رای قطعی، به اجرای احکام دادگاه، مراجعه نماید. البته، اگر شوهر، توان مالی کافی جهت پرداخت یک باره اجرت المثل زن را نداشته باشد، می تواند از دادگاه بخواهد که پرداخت اجرت المثل به زن، قسطی شده و یا برای پرداخت به وی، مهلت داده شود.

مراحل مطالبه (درخواست) اجرت المثل زندگی زناشویی

بدیهی است که باید دعوی مطالبه اجرت المثل از سوی زوجه اقامه شود. زوجه می تواند شخصا دادخواست بدهد و می تواند به وکیل دادگستری مثلا گروه وکلای پارسای وکالت بدهد. با در دست داشتن شناسنامه و عقدنامه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می شود و نمونه دادخواستی اجرت المثلی شبیه این تنظیم میشود

آیا اجرت المثل هم زنان یکسان است؟

مسلما خیر. دادگاه پس از تشکیل جلسه دادرسی و استماع اظهارات طرفین در صورت تشخیص استحقاق زوجه، قرار ارجاع به کارشناسی صادر می کند. کارشناس با توجه به فاکتور های متعدد اجرت المثل زن را تعیین می کند که البته هر کدام از زوجین می توانند نسبت به مبلغ آن اعتراض کند. تحصیلات زوجه، وضعیت اشتغال، تعداد فرزندان، محل زندگی، امکانات زندگی مشترک، داشتن خادم، نقل مکان کردن های متعدد و حتی وضع های زوج و زوجه از جمله فاکتور هایی است که کارشناس مد نظر قرار می دهد.

شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت در قانون جدید اجرت المثل زن

نکته ای که در رابطه با شرایط دریافت اجرت المثل ایام زناشویی و تعلق آن به زن، وجود داشته، این مساله بوده که اثبات تبرعی نبودن یا مجانی نبودن، کارهای زوجه، در دعوای دریافت اجرت المثل ایام زوجیت، بر عهده زن بوده که این امر، اغلب، بسیار دشوار می باشد؛ به نحوی که در بسیاری از دعاوی طرح شده، خواسته زوجه برای اجرت المثل، به دلیل عدم امکان اثبات این مساله، رد می شود.

آیا اعسار و تقسیط (قسط بندی) اجرت المثل پذیرفته می شود؟

اگر شوهر مالی نداشته باشد می تواند با دادن  دادخواست تقسیط اجرت المثل از دادگاه تقاضای قسط بندی مبلغ محکومیت اجرت المثل را کند و در صورت بودن شرایط اعسار، دادگاه حکم بر تقسیط صادر می کند. البته به شرطی که زوج مالی برای توقیف و پرداخت نداشته باشد.

در انتها به شما پیشنهاد میکنم اگر نیازمند مشاوره رایگان بهترین وکیل خانواده در رابطه با این موضوع هستید اینجا کلیک کنید.